Ben jij een perfectionist en controlefreak? …Weet jij wanneer je kwaliteit je valkuil wordt…
Urban Mom’s perfecte controle quiz
Beantwoord de volgende zinnen met ja of nee:
- Ik neem alles serieus.
- Ik doe veel zaken liever snel even zelf en accepteer moeilijk hulp.
- Iets voelt pas goed genoeg als het zichtbaar resultaat oplevert.
- Ik vind mijzelf regelmatig lui.
- Ik word onrustig als plannen plotseling veranderen.
- Ik werk vaak over of teveel.
- Ik bewaar veel spullen waarvan ik verwacht dat ik ze misschien ooit nog wel nodig heb.
- Ik ben zelf mijn grootste criticus.
- Ik maak vaak planningen zelfs voor de eenvoudigste alledaagse dingen om mijn tijd in te delen.
- Ik raak snel geïrriteerd door kleine zaken.
- Ik vind het moeilijk om fouten toe te geven, te zeggen dat ik het verkeerd begrepen heb of dat ik van gedachten ben veranderd.
- Ik heb de neiging om taken uit te stellen.
- Ik maak graag lijstjes, zoals voor boodschappen, gewoon voor de zekerheid zodat ik het niet vergeet.
- Ik richt mij altijd op het nut van zaken.
En, hoe vaak heb je ja geantwoord?
- 1-2 x ja – heb je de vragen wel eerlijk beantwoord?
- 3-4 x ja – je gaat vrij relaxed met de dingen om.
- 5-6 x ja – je hebt de neiging de touwtjes af en toe wat strak in handen te willen houden en alles goed te willen doen.
- 7-8 x ja – je bent een behoorlijke control freak, tijd om wat dingen los te laten, voor jezelf en je omgeving.
- 9-14 x ja – je bent een echte perfectionistisch ingestelde control freak, hoogste tijd om je leven anders in te richten, desnoods met professionele hulp want dit gaat niet werken als moeder!
Wat is er eigenlijk mis met perfectionisme?
Veel mensen en met name vrouwen zijn perfectionistisch ingesteld. We willen het gewoon graag goed doen en hebben ook vaak oog voor detail. Niets mis mee. Totdat het je gaat tegenwerken.
De dingen graag perfect willen doen geeft een drive, een energie om hard te werken en dingen klaar te spelen. Op het moment dat je kinderen krijgt, wordt het lastig en kan het een valkuil worden omdat je veel gewoon niet zelf in de hand hebt. Als bijvoorbeeld je huis altijd schoon en opgeruimd moet zijn, of als je kind altijd netjes de deur uit moet, of als je een hekel hebt aan te laat komen.
We streven vaak naar een perfectie en dat legt de lat hoog. En wat gebeurt er als je de lat (te)hoog legt? Vaak worden we bang dat we het niet halen, we gaan nog meer op details letten en missen daardoor het grote geheel. Faalangst kan boven komen en we gaan dan nog harder werken of we klappen dicht of stellen het werk uit. Allemaal nadelige gevolgen van perfectionisme. En dan heb ik het nog niet gehad over de energie die het je kost die je ook ergens anders in had kunnen steken.
En waarom is controle hebben zo fijn?
We voelen ons vaak heel erg verantwoordelijk voor alles en iedereen. We proberen op allerlei manieren grip te hebben. Grip op wat we doen, wat er op ons afkomt, wat er gebeurt. We willen controle houden. Niet zozeer door alles te willen bepalen, maar juist door niets los te willen laten en niets te willen missen.
Het is vaak makkelijker om te reageren op alles wat er gebeurt en op je afkomt, dan keuzes te maken op voorhand. Controle geeft ons een gevoel van veiligheid en daarom proberen we daaraan vast te houden.
Want stel dat je de controle zou verliezen, dan weet je ook niet welke kant het op gaat en lopen dingen wellicht minder goed of efficiënt als gehoopt of gepland. Daarnaast maken we niet graag fouten. En door controle te hebben kunnen we dat grotendeels voorkomen…
Ben jij een perfectionistische moeder?
1. Eigenlijk is er maar één manier de beste en dat is vaak jouw manier.
Maar wie zegt dat jouw manier de beste manier is, of de enige manier? Geef je partner of mensen in je omgeving de ruimte om ook dingen op hun eigen manier aan te pakken. Sta open voor anderen, misschien pakt het verrassend uit! Als je wat relaxter wordt over hoe dingen (moeten) gaan scheelt het sowieso een hoop stress. Daarnaast geef je anderen ook de kans om verantwoordelijkheid over iets te nemen, in plaats van het voortaan maar bij jou neer te leggen (aangezien jij het altijd beter weet).
2. Als je to-do af is, dan pas kun je echt ontspannen!
Alle babyspullen gekocht, het huishouden gedaan, alles op het werk geregeld, de baby eten gegeven, je mail beantwoord etc.
Wanneer is eigenlijk alles ‘af’? Ben je met een kind ooit klaar, is er een einde? En moet je dat eigenlijk wel willen? Nee, natuurlijk niet. Als je constant vooruit blijft kijken, ga je voorbij aan ontzettend mooie momenten! Werk niet in lijstjes die je af moet strepen, maar probeer juist te genieten van alle momenten. Een beetje mindfulness komt hier om de hoek kijken.
Ik ga tegenwoordig als onze jongste slaapt eerst rustig met een tijdschrift erbij koffie drinken èn daarna doe ik mijn ‘klussen’. Voorheen deed ik eerst als een gek alle ‘klussen’ om vervolgens afgepeigerd mijn koude koffie te drinken, net te willen gaan zitten en dan horen dat onze zoon weer wakker is. Jammer…..
3. Je moet niet hard werken voor waardering van de buitenwereld, maar wel omdat je het graag wilt doen voor jezelf. Ga na, doe je iets voor jezelf, of voor de buitenwereld, of omdat jij denkt dat de buitenwereld dat van jou verwacht?
4. Jij kunt niet alle problemen oplossen en piekeren is geen oplossing voor een probleem. Aan sommige zorgen kan je wat doen. Ben je aan het piekeren of je de babykamer wel op tijd af krijgt, komt die kamer dan ook echt af? Nee, daarvoor moet je er iets aan doen. Soms is gewoon aanpakken de beste aanpak om iets op te lossen. Op sommige andere zorgen heb je gewoon geen invloed. Laat het los!
Perfectionisme als kwaliteit èn als valkuil!
Je kunt pas de perfecte moeder zijn als je hebt geaccepteerd dat die niet bestaan. En doe je het niet voor jezelf, doe het dan voor je kinderen. Want als jij van jezelf eist dat je perfect bent, eis je dat ook van hen. En is dat iets wat je voor wil leven? Dat zij alleen goed genoeg zijn als ze perfect zijn?
Valkuil en risico
• Je was van plan even een kopje thee te maken en daarna op de bank te ploffen, maar opeens sta je de vaatwasser uit te ruimen en de gootsteen te poetsen. Van dit constante streven naar verbetering of perfectie, voelen we ons vaak opgejaagd, moe en gestrest.
• Het is nooit genoeg. Hoe meer we streven, hoe meer we focussen op wat we nog niet hebben. Dat wordt door onze hersenen vergroot en benadrukt (wat je aandacht geeft, groeit). Van deze chronische ontevredenheid wordt je echt geen leuker mens.
• Je verliest jezelf en tijd in te detailgericht zijn. Je wilt een kwaliteit leveren waar niet om gevraagd wordt en haal er heel veel bij. Zonde wat anderen zitten er wellicht helemaal niet op te wachten. Zeg nou zelf, ben je liever bij een moeder/ vriendin die alles tip top voor elkaar heeft, nooit iets fout doet en het altijd beter doet dan anderen, of ben je liever bij iemand met wie je kan lachen, waar dingen wel eens fout lopen en waar er ruimte is voor creativiteit en “georganiseerde” chaos?
Tips en trucs
• Van perfectionisme naar tevredenheid
Kun je de lat wat lager leggen? Leren streven naar een optimale balans? In plaats van een perfect opgeruimd huis, perfect luisterende kinderen en altijd perfect functioneren op je werk- zou je meer kunnen genieten als je de lat lager legt! Streef niet naar een volmaakt leven, maar naar een tevreden leven.
• Moet ik dit nu doen?
Stel jezelf hardop de volgende vragen, waarbij je telkens de klemtoon verandert. Print deze vragen desnoods uit en hang ze op als reminder.
* Moet ik dit nu doen?
* Moet ik dit nu doen?
* Moet ik dit nu doen?
* Moet ik dit nu doen?
* Moet ik dit nu doen?Bij welke vraag kwam je erachter dat jij het niet nu hoeft te doen?
• Merk op wanneer je je gestrest voelt. Dit kun je merken aan: een snellere ademhaling, opgetrokken schouders, gespannen kaken, gebalde vuisten, een frons. Ben je gestrest? Doe een ademhalingsoefening om jezelf te kalmeren: leg een hand op je buik en laat na de uitademing een pauze vallen. Zeg in je hoofd ‘in’ als je inademt en ‘uit’ als je uitademt.
• Durf hulp te vragen en te accepteren. Het levert je zoveel op: rust, verbinding, tijd voor jezelf of je gezin…
Is bij jou je perfectionisme een valkuil geworden? Kost het je duidelijk meer dan dat het je oplevert? Ben je meer tijd en energie kwijt met uit alle macht proberen controle te hebben op alles en iedereen in plaats van dat je samen speelt met je kind(eren) en geniet van wat er nu is?
Dan is de 5 weekse training ‘Het geheim van een Urban Mom’ misschien wel iets voor jou.
